اهمیت آب‌بندی و درزگیری ابنیه، تاسیسات و اتصالات

الف) فصل اول:  آسیب شناسی عوامل نشت آب، رطوبت از درزهای اجرائی و خسارات ناشی از آن، درزگیری ابنیه، تاسیسات و اتصالات

ب) فصل دوم: تهیه و اجرای دیتایل‌های لازم الاجراء در زمان ساخت

ج) فصل سوم: ارائه راهکارهای رفع نقص در زمان بهره‌برداری

منابع:

– Greenseal.co مالزی

– شرکت فناوران سدآب

مقدمه:

با توجه به فقدان مقررات و آئینامه‌های لازم جزئیات مراحل ساخت مباحث روش آب‌بندی درزهای اجرائی ابنیه، تاسیسات و نصبیات (درز سرد بتن، درز انبساط، درز ژوئن، درز اتصالات، درز نصبیات، درز تاسیسات الکتریکال، یا مکانیکال و موارد بسیار دیگری)، عدم ایجاد بسترآشنائی جامعه مهندسی و دفاتر فنی با محصولات و فناوری‌های تخصصی و به روز بین‌المللی،  همچنین بکارگیری نیروهای اجرائی و نظارتی بدون آموزش و تجربه لازم سبب گردیده است، تمهیدات، دیتایل‌ها و روش‌های اجرایی آب‌بندی درز‌ها ((Sealant Joint کاملا سلیقه‌ای و بر اساس تجربیات عوامل دفتر فنی و اجرائی هر پروژه متفاوت انجام گردد. بدیهی است فقدان دستورالعمل‌های واحد بر روش اجرای مراحل ذکر شده فوق منجر به بروز آسیب‌های جدی بر سازه‌ها و خسارات مالی فراوانی در دوباره کاری و ترمیم‌ آن به پروژه‌ها تحمیل می‌نماید.

الف) فصل اول: آسیب شناسی عوامل نشت آب، رطوبت از درزهای اجرائی و خسارات ناشی از آن

درزگیری ابنیه، تاسیسات و اتصالات: نم و رطوبت بزرگترین عامل طبیعی ویرانگر محیط پیرامون ما هستند. جمله نم غم ساختمان است را بسیار شنیده‌ایم و آثار آن‌ را در تبلورو رسوب مواد عالی، پوسته و تبله شدن، کپک، باکتری موجود در سطوح پروژه‌های محل زندگی و پیرامون خود مشاهده می‌نمایید. یکی از مسائل پیچیده و مشکل آفرین برای کلیه پروژه‌ها، روش آب بندی مقاطع درزهای سرد، آب‌بندی درزهای انبساط سازه، عایق رطوبتی تاسیسات مکانیکال، عایق رطوبتی تاسیسات الکتریکال و روش آب‌بندی لایه‌ها در اتصالات قابل نصب در نقطه اتصال دو یا چند جسم ناهمگن می‌باشد. روش‌های متفاونی در طراحی و دیتایل فنی برای روش اجرایی مقاطع فوق اتخاذ می‌گردد، اما تنها وجه مشترک آنها با یکدیگر سردرگمی در اتخاذ دیتایل اجرا و یا عدم اطلاعات فنی انتخاب نوع متریال عایق رطوبتی مناسب دارای خواصی مهم همچون چسبندگی قوی و پایدار به زیر لایه‌ها و همپوشانی یک پارچه مناسب و پایدار می‌باشد. با ارائه نمونه‌هایی از موارد مختلف، به شرح آسیب‌های ایجاد شده در اثر نفوذ نم و رطوبت از درزهای سازه‌ای، اتصالات و تاسیسات در ذیل می‌پردازد.

 تصاویر شماره 1

تصویر شماره (1)- تهیه دیتایل فنی مناسب و رعایت توالی در مراحل ساخت امری مهم و حیاتی است. همپوشانی و یک‌پارچگی عایق رطوبتی اولین اصل عملکرد صحیح و مطمئن آن خواهد بود. عدم پیش بینی واکنش اتصالات سازه‌ای در قسمت بام، شیروانی، جان‌پناه و همچنین انتخاب غیر تخصصی نوع متریال آب‌بندی این مقاطع سبب نشت آب و رطوبت گردیده است. رشد کروژن و سولفاته شدن  میلگردها در ستون‌های بتنی مشهود بوده که این اتفاق عامل اصلی  تبلور، پوسته شدن، جدایی لایه‌ها  و در نهایت کاهش مقاومت بتن و عمر سازه خواهد شد. دفرمه شدن معماری نما نیز یکی دیگر از موارد قابل توجه این آسیب‌ها می‌باشد.

تصاویر شماره 2

تصویر شماره (2)، تونل های آزاد راه تهران شمال در زمان ساخت و همچنین در حین بهره‌برداری می باشد. در این تصاویر ناکارآمدی واتراستاپ  به دلایلی همچون کیفیت نامطلوب متریال و یا روش نادرست در نصب، فیکس نمودن و یا اتصال سربه سر که همان جوش دادن یکپارچه واتراستاپ به یکدیگر می‌باشد، سبب ورود آب‌های موجود محیط پیرامون به درون سازه شده، جدای از تخریب شیمیائی سولفات‌ها و کلرایدها، منشاء عوامل مخرب فیزیکی ذوب و انجماد در اثریخ زدگی مناطق کوهستانی نیز خواهد بود. این عوامل کافی است تا آثار مخرب‌های شیمیائی و فیزیکی تاثیرات ویرانگر خود را بر سازه تحمیل نموده و جدای از هزینه‌های سنگین تعمیرات و نگهداری، اشکالات عمده‌ای را نیز در بهره‌برداری ایجاد نماید.

تصاویر شماره (3)

تصاویر شماره (3) –  پارکینگ طبقاتی برج میلاد، مهمترین پروژه ملی شهرسازی کشور می‌باشد. در ساخت آن شرکت‌های مهندسی خارجی و همچنین داخلی مشارکت داشته اند. تردد خودروهای نیمه سنگین و سنگین در پارکینگ طبقاتی با ایجاد تنش‌های هیدرواستاتیکی و هیدرودینامیکی سبب گردیده، دراثر حرکات نامتقارن سازه درزهای سرد و یا انبساط سازه، اتصالات و تاسیسات مکانیکال و الکتریکال فضاهای روف گاردن و آب‌نماهای طراحی و اجرا شده محوطه بسیار وسیع آن از یکدیگر جدا شده و در نتیجه عایق رطوبتی غیر تخصصی بکار رفته در این محیط‌های خیس و مرطوب برش خورده و یا از سطوح جدا گردد همین عامل کافی است تا شاهد وضعیت گزارش شده تصاویر فوق باشیم. یکی از مشکلات جامعه معماران ما، جانمایی‌های نامناسب فضاها با کاربری‌های خاص درطراحی می‌باشد. مشخصات فنی سازه و نوع کاربری‌ها موارد مهمی در طراحی خواهند بود که عدم توجه به آن از سوی طراحان می‌تواند سرمایه‌گذاری‌ها را به مخاطره اندازد و بهره‌برداری را با مشکلات فراوانی مواجه سازد.درزگیری ابنیه، تاسیسات و اتصالات یکی از دغدغه های افراد می باشد.

تصاویر شماره(4)

تصاویر شماره(4)- ایستگاه راه آهن بندرعباس با بالاترین ترافیک‌ خدمات خطوط راه آهن کشور و پایگاه ارائه خدمات بحران در مبحث 21 پدافند غیر عامل. همانطوریکه در این تصاویر ملاحظه می‌فرمایید در گلوگاه اتصال سازه بتنی به کف در ساختمان اداره کل راه آهن هرمزگان و ساختمان مرکزی ایستگاه راه آهن اثرات مخرب‌های شیمیائی خاک منطقه و رطوبت دارای یون مخرب کلراید اقلیم بندرعباس به کمک هوازدگی تخریب‌های قابل توجهی را ایجاد کرده‌اند. عدم توجه به اهمیت آب‌بندی در اتصال بتن به خاک یا همان شالوده سازه این مرکز مهم زیر ساختی خطوط راه آهن کشور که مسئولیت مهم مدیریت بحران‌های احتمالی را بر عهده دارد، قبل از بروز بحران خود او را بحران زده کرده است.

 تصاویر شماره (5)

تصاویر شماره(5)- ترانسفورماتور 20/63 کیلو ولت اسکله شهید رجائی بزرگترین بندر و گمرک کشور به علت نفوذ آب از درز سرد سازه بتنی ایستگاه و همچنین اتصالات منهول‌های تاسیساتی خطوط انتقال نیرو با وضعیتی که مشاهده می‌فرمایید مثال بمبی است که هر لحظه احتمال انفجار آن به عملکرد چاشنی بستگی دارد. در مبحث 4-9-10 قوانین الزامات عمومی ساختمان مقررات ملی ساختمان به اهمیت آب‌بندی در فضاهای خیس و مرطوب اشاره شده است. قطعا اجرای این الزامات در مقاطع مختلف و نسبتا مهم اهمیت ویژه‌ای دارند.

[irp posts=”26269″ name=”راه‌کاری دائم برای آب بندی بتن”]