آثار مخرب رطوبت بر سلامت و بهداشت ساختمان | فصل دوم

 آب و رطوبت، تحدیدی خاموش برای سلامت شما در ساختمان

اکنون نوبت به مورد مهم بعدی یعنی مشخصات کاربری و نوع ایزولاسیون رطوبتی در مونتاژ سطوح می‌رسد، عامل مهم دیگر:

آب و هوای منطقه‌ای و شرایط اقلیم محل اجرای پروژه و تاثیرات آن در تولید رطوبت بر سازه و تولید بخارات سمی(رادون)

آب و هوا و میزان رطوبت، تأثیر عمده‌ای در موقعیت و عوامل بازدارنده‌های بخارات مضر در محیط‌های ساختمان خصوصاً سطوح خارجی دارد. در آب و هوای سرد، عوامل عایق رطوبتی و آب‌بندی و بازدارنده‌های تولید بخار باید در قسمت داخلی ساختمان قرار بگیرند، با حرکت بخار آب از طرف گرم دیواره به سمت سرد، تراکم اتفاق می‌افتد و این به جلوگیری از تولید بخار کمک می‌کند. بهتر است در این نوع ایزولاسیون از باز دارنده‌های بخار کلاس 1، مانند لایه پلی اتیلن یا فویل آلومینیوم خود داری کنید.

آب و هوای مرطوب

در آب و هوای با بار رطوبت در دمای زیاد، در محیط داخلی ساختمان(دیوار حائل) از مصالح نازک کاری با قابلیت ذخیره سازی و جاذب رطوبت، مانند بتن یا آجر استفاده نمایید.در فضاهای بیرونی ساختمان و دیواره (دیوار حائل) دیوار باران گیر خارجی از مصالح با نفوذپذیری کم، مانند ورقه‌های پلی‌استایرن اکسترود شده پیشنهاد می‌گردد.

در آب و هوای با رطوبت بالا، بهتر است ابتدا تعیین شود که آیا آب و هوا گرم یا سرد است. اگر پروژه در آب و هوای گرم مرطوب واقع شده باشد، مکانیزم عایق رطوبتی، مواد آب‌بندی و بازدارنده بخار باید در فضای داخلی قرار گیرد. اما، اگر پروژه در آب و هوای مرطوب خنک باشد، عایق رطوبتی، مواد آب‌بندی و بازدارنده بخار باید در قسمت بیرونی ساختمان تعبیه گردد.

یکی از بهترین انتخاب‌ها در این اقلیم، نمونه مصالح با قابلیت بازدارنده بخار به شکل متریال نیمه نفوذپذیر است، مانند کاغذ کرافت، امولسیون‌های قیر پلی اورتان اصلاح شده سرد اجرا، که معمولاً به عایق و لایه فایبر مش متصل می‌با‌شد استفاده کرد. انتخاب دیگر می‌تواند رنگ‌های پلیمری (POLYDEK, GS -108)، آب‌بندهای نانو عایق(GS- MWR40)  سایر پوشش غشائی آب‌‌بند پایه سیمانی FLEXIBLE-201 و بازدارنده های بخار باشند. مهم است که به خاطر داشته باشید در یک آب و هوای بسیار مرطوب، از استفاده پلی اتیلن یا ورق‌های صیقلی مانند آلومینیوم با نفوذ پذیری کم خودداری کنید.

آب و هوای خشک و معتدل

در آب و هوای خشک و معتدل بیشتر اوقات، به عوامل تأخیر دهنده بخار نیاز نیست، زیرا بدلیل میزان بارندگی کم عوامل تولید رطوبت نیز کم است. بهتر است برای اطلاعات بیشتر کد محل اقلیمی ساختمان در جداول جهانی کنترل تولید بخار را بررسی کنید، زیرا ممکن است نیاز به ایجاد تجهیزات تهویه استاندارد و کند کننده بخار و کنترل رطوبت در فضای داخلی باشد. در یک آب و هوای گرم و مرطوب، توصیه می‌شود که مکانیزم بازدارنده‌های تولید بخار را در قسمت خارجی، خارج از عایق رطوبتی قرار دهید. با بررسی مجدد لیست خواهید فهمید در آب و هوای خشک و گرم، ایجاد تاسیسات و مکانیزم بازدارنده بخار مورد نیاز نخواهد بود.

بازدارنده های بخار هوشمندن

در حالی که بازدارنده‌های بخار کم نفوذ به شدت در برابر جریان بخار آب از طریق دیواره در طول سال مقاومت می‌کنند، آنها همچنین پتانسیل خشک شدن مواد ساختمانی مرطوب در تابستان را کاهش می‌دهند. در طول تابستان، هنگامی که خورشید از قدرت بیشتری برخوردار است، سطوح خارجی ساختمان گرم می‌شود، اغلب تا جایی که فضای بیرونی گرمتر از فضای داخلی است، بنابر این یک بخار معکوس داخلی ایجاد می‌کند. این امر به ویژه در اقلیم‌های دارای آب و هوای گرم و مرطوب بیشتر محسوس است.

در حالت ایده‌آل، یک استراتژی مدیریت رطوبت در یک آب و هوای مرطوب شامل یک حفره دیواری قابل تنفس است که از آن می‌توان به ساخت با یک بازدارنده بخار کمی نفوذپذیرتر اشاره کرد که به شما اجازه پخش شدن رطوبت را می‌دهد. خشک شدن می تواند از طریق انتشار بخار در هر دو جهت انجام شود و بازدارنده بخار در واقع با شرایط مختلف رطوبت سازگار می‌شود.

با در نظر داشتن این مفهوم، برخی از تولیدکنندگان محصولات ساختمانی بازدارنده های بخار هوشمند جدیدی تولید کرده‌اند که با تغییر در ساختار فیزیکی خود نسبت به تغییرات رطوبت نسبی واکنش نشان میدهند تا بهترین محافظت در برابر جریان رطوبت را برای هر فصل از سال فراهم کنند. آزمایشات میدانی ثابت کرده است که عایق رطوبتی و ایزولاسیون‌های جدید با افزایش مقاومت و پایداری در ساخت و ساز در برابر میزان رطوبت زیاد، خطر آسیب رطوبت در پوشش ساختمان را بطور ثاثیر گذاری کاهش می‌دهند.

پیش بینی و اندازه گیری عملکرد رطوبت

هنگام طراحی ساختمان، یکی از بهترین ابزارها برای پیش بینی عملکرد و مدیریت رطوبت آن، آنالیز رطوبت در مکان های گرمایی است. تجزیه و تحلیل رطوبت گرمایی تأثیر انتقال گرما و رطوبت گذرا بر روی مناطق مختلف ساختمان را با گذشت زمان پیش بینی می‌کنند. این ممکن است در پروژه‌های ساختمانی در حال ساخت در مراحل برنامه ریزی و در ساختمان‌های احداث شده با برداشت میدانی از فضاهای بهره برداری مشکلات رطوبت بر فضاها شناسایی گردند.

اقدامات بررسی با یک نرم افزار تخصصی است که به کاربر کمک می کند عواملی از قبیل: متراکم شدن رطوبت در سطح و پتانسیل رشد رطوبت را مشخص کند، میزان خیس شدن و راهکارهای خشک کردن ساختمان از طریق آب بندی، ایزولاسیون رطوبتی و تهویه اصولی و تشخیص میزان رطوبت کلیه اجزاء ساختمان را میسر می‌نماید. این تجزیه و تحلیل به طراحان ساختمان کمک می کند خطرات احتمالی رطوبت قبل از ساخت را ارزیابی کنند. گزارش های نتیجه باید مطابق با استاندارد 160-2009 “معیارهای تجزیه و تحلیل طراحی کنترل رطوبت در ساختمان” توسط انجمن مهندسان گرمایشی ، برودتی و تهویه مطبوعبررسی و طرحی گردد.

نتیجه گیری در مقاله آثار مخرب رطوبت بر سلامت و بهداشت ساختمان | فصل دوم

بازدارنده‌های تولیدرطوبت نمونه‌ای عالی از تاسیسات ساختمانی هستند که با پیشرفت تکنولوژی جدید، با گذشت زمان بهبود یافته‌اند. همانطور که درک بیشتری از اهمیت یک ساختمان هوشمند برای پایداری و بهره‌وری انرژی یک سازه به دست می‌آوریم ، ما همچنین نیاز به بررسی و ایجاد بازدارنده‌های تولید و جذب رطوبت(آب بندی پایدار، عایق رطوبتی، مصالح کم تراوا) با عملکرد بالا را در مجموعه‌های سطوح بیرونی و فضاهای خیس و مرطوب همانند (سقف، بام، روف گاردن، دیوار باران‌گیر، نمای ساختمان خواهیم داشت. ساختمانی با استراتژی موثر مدیریت رطوبت و بازدارنده مناسب بخار، یک ساختمان سالم و پایدار است.

مشکلات رطوبت هنگامی رخ می دهد که رطوبت اضافی در قسمتی از ساختمان که باید خشک باشد جمع شده یا گیر افتاده است. این موارد می‌توانند تقریباً در هر ساختمانی، جدید یا قدیمی اتفاق بیافتند و معمولاً به دلیل عدم نظارت در طراحی، خطاهای ساخت یا نگهداری نامناسب در بهره‌برداری روی می‌دهند. اقدامات اشتباه در مهندسی ساخت و عدم انتخاب متریال مناسب آب‌بندی، عایق رطوبتی و مصالح ساختمانی در هر یک از این مراحل می تواند منجر به مشکلات رطوبت در محیط زندگی بهره‌برداران شود.

برخی از اشتباهات رایج که می تواند منجر به مشکلات رطوبت در ساختمان شود

اجرای ساخت در سایتی که امکان اجرای زهکشی مناسب را ندارد

طراحی ضعیف سیستم‌های زهکشی در محوطه‌های مختلف ساختمان

عدم انتخاب مصالح ساختمانی مانند بتن آب‌بند(کریستالیزاسیون-Crystallization)

انتخاب مصالح ساختمانی نادرست با جذب آب بالا(تراوایی مصالح بکار رفته در فضاهای خیس و مرطوب)

نصب مصالح ساختمانی مرطوب شده یا تحت آسیب رطوبت

استفاده از نانو عایق و متریال بی اثر آب‌بندی(غیر تخصصی)

نگهداری نامناسب از تجهیزات و مصالح ساختمانی در مقابل رطوبت (عایق رطوبتی پایدار)

در طراحی ساختمان می‌توان با استفاده از مدیریت طراحی و ساخت در فضاهای خیس و مرطوب و استفاده از متریال آب‌بندی و عایق رطوبتی کارآمد و پایدار از بروز مشکلات رطوبت بر ساختمان جلوگیری کرد.

 برخی از موارد مهم طراحی و کنترل کننده‌های رطوبت

• سیستم های درین و هدایت آب
• ساختار زهکشی مناسب و عدم ایستایی آب
• آب‌بندی و عایق رطوبتی پایدار بر اساس نوع کاربری و مشخصات فنی مقاطع
• مدیریت منافذ ورودی و آسیب‌های احتمالی رطوبت
• سیستم‌های تهویه و کاهش چگالی آب و رطوبت در فضاهای خیس و مرطوب بر مصالح ساختمانی